Στη σύγχρονη εποχή, σε παγκόσμιο επίπεδο, οι πολίτες, οι επιχειρήσεις και οι κυβερνήσεις ζουν, αλληλεπιδρούν, εργάζονται και παράγουν με διαφορετικό τρόπο από το παρελθόν. Σήμερα, τόσο σε διεθνές όσο και σε εγχώριο επίπεδο, ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός των κρατών, των οργανισμών και των επιχειρήσεων επιταχύνεται συνεχώς, τροφοδοτούμενος από ένα σύνολο ψηφιακών τεχνολογιών και δεξιοτήτων, καινοτόμων επιχειρηματικών μοντέλων, καθώς και νέων μέσων επικοινωνίας και κοινωνικών δραστηριοτήτων που προοδευτικά ωριμάζουν, υιοθετούνται σε μεγάλη κλίμακα και αναμένεται τα επόμενα χρόνια να επηρεάσουν όλο και περισσότερο, όλους τους τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας.
Η σημασία του Ψηφιακού Μετασχηματισμού για την κοινωνία και την οικονομία αναδεικνύεται και από το διαρκώς αυξανόμενο ενδιαφέρον που δείχνουν σχετικά με αυτόν εδραιωμένοι διεθνείς οργανισμοί και φορείς. Το ενδιαφέρον αυτό αποτυπώνεται μεταξύ άλλων μέσα από τη δημιουργία πλαισίων μέτρησης, συλλογής και επεξεργασίας στατιστικών στοιχείων, την υλοποίηση δράσεων εκπαίδευσης, έως και τη δημιουργία προγραμμάτων εργασίας, για την καλύτερη κατανόηση της ίδιας της έννοιας του ψηφιακού μετασχηματισμού, την αποτύπωση αλλά και τη διευκόλυνση της εξέλιξής του και τέλος της αποτύπωσης του αντικτύπου του στις διάφορες κοινωνίες και οικονομίες.
Η διεθνής στατιστική κοινότητα έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια να υλοποιεί μία σειρά δράσεων για την ενίσχυση της βάσης των απαιτούμενων αποδεικτικών στοιχείων για την αποτύπωση της εξέλιξης του ψηφιακού μετασχηματισμού των χωρών.
Αντιλαμβανόμενο ότι το παρόν και το μέλλον της ελληνικής βιομηχανίας, της κοινωνίας και της οικονομίας στο σύνολό της είναι ψηφιακό, το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ), ως Εθνική Αρχή του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος (ΕΛΣΣ) με αρμοδιότητα την παραγωγή των εθνικών Στατιστικών για την Έρευνα, την Τεχνολογική Ανάπτυξη, την Καινοτομία (ΕΤΑΚ) και τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό, εναρμονίζεται με τις διεθνείς εξελίξεις και από το 2020 έχει εγκαινιάσει μια νέα Στατιστική με τίτλο «Ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός των ελληνικών επιχειρήσεων», τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιοποιούνται περιοδικά μέσα από στατιστικές εκδόσεις.
Η νέα Στατιστική υλοποιείται από το ΕΚΤ κάθε δύο χρόνια σε επιχειρήσεις με πάνω από 10 άτομα προσωπικό στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Στατιστικής για την Καινοτομία των ελληνικών επιχειρήσεων (Community Innovation Survey) ως μια παράλληλη, εστιασμένη έρευνα στην οποία συγκεντρώνονται δεδομένα για τις στρατηγικές και τις πρακτικές που συνδέονται άμεσα με τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους και αποτυπώνονται οι κυριότεροι τομείς του ψηφιακού μετασχηματισμού.
Στις εκδόσεις της νέας Στατιστικής παρατίθενται τόσο συγκεντρωτικά στοιχεία για το σύνολο του πληθυσμού της στατιστικής έρευνας, όσο και επιμέρους στοιχεία προκειμένου να αποτυπωθούν διαφορές στο βαθμό ωριμότητας των επιχειρήσεων σχετικά με την πορεία του ψηφιακού μετασχηματισμού τους ανάλογα με μια σειρά μεταβλητών, όπως το μέγεθός τους, ο τομέας δραστηριότητας και οι γεωγραφικές περιοχές στις οποίες δραστηριοποιούνται. Επιπρόσθετα, υπάρχουν στοιχεία για την υιοθέτηση από την πλευρά των επιχειρήσεων ψηφιακών μεθόδων οργάνωσης της εργασίας, τη σημασία που αποδίδουν στην ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων του προσωπικού τους, καθώς και τη χρήση ψηφιακών πρακτικών για την ενίσχυση της θέσης τους στην αγορά. Οι ερωτήσεις που παρουσιάζονται στις εκδόσεις επιλέχθηκαν με βάση κριτήρια όπως η σημασία των εν λόγω εννοιών για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό, η σημασία των εννοιών αυτών για την ελληνική οικονομία, καθώς και κατευθυντήριες γραμμές εδραιωμένων οργανισμών (όπως η Eurostat και ο ΟΟΣΑ).
Μέσα από κάθε έκδοση γίνεται προσπάθεια να φωτίζονται διαφορετικές πλευρές του ψηφιακού μετασχηματισμού των ελληνικών επιχειρήσεων. Ειδικότερα, η πρώτη έκδοση της σειράς δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2020, με τίτλο «Ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός των ελληνικών επιχειρήσεων» και αποτέλεσε την πρώτη εκτενή καταγραφή της πορείας του ψηφιακού μετασχηματισμού των επιχειρήσεων. Στη συνέχεια, η δεύτερη έκδοση εξέτασε την πορεία του ψηφιακού μετασχηματισμού το 2020, έτος αναγκαστικής μείωσης των «φυσικών» οικονομικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων λόγω των συνθηκών της πανδημίας COVID-19. Η τρίτη έκδοση αποτυπώνει την υιοθέτηση πρωτοπόρων ψηφιακών τεχνολογιών και εφαρμογών αιχμής της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης (Industry 4.0), όπως είναι οι τεχνολογίες ανάλυσης μαζικών δεδομένων, αλυσίδας συναλλαγών, διαδικτύου των πραγμάτων, κυβερνοασφάλειας κ.ά.
Είναι φανερή επομένως η ανάγκη για συνεχή αποτύπωση της πορείας του ψηφιακού μετασχηματισμού των ελληνικών επιχειρήσεων, ως απαραίτητη προϋπόθεση για την παρακολούθηση της προόδου που έχει σημειωθεί στο συγκεκριμένο τομέα και την αξιολόγηση των δράσεων που απαιτείται να υλοποιηθούν για την περαιτέρω ενίσχυσή του. Ακριβώς αυτή την ανάγκη φιλοδοξεί να καλύψει το ΕΚΤ με το θεσμικό του ρόλο και την επιστημονική του επάρκεια σε αυτή νέα αυτή Στατιστική, συμβάλλοντας στη βελτίωση της βιωσιμότητας και ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας στην ψηφιακή εποχή με την παροχή αξιόπιστων και συγκρίσιμων δεδομένων.
